آخرین وضعیت پروژه‌های راهبردی آذربایجان‌شرقی

بعد از حدود هشت ماه از آخرین روزهای وزارت دکتر رضا رحمانی، شاهد معطل ماندن پروژه‌هایی در سطح استان آذربایجان‌شرقی هستیم که هر یک به تنهایی می تواند موتور محرکه‌ای بر رونق گردش چرخ‌های صنعت در این منطقه باشد.
فارس- بررسی عملکرد دولت‌های اخیر به‌ویژه پس از دفاع مقدس نشان می‌دهد که بر خلاف استان‌هایی مانند اصفهان و کرمان جز در چند مورد مانند پتروشیمی، مس‌سونگون و فولاد میانه، سرمایه‌گذاری بزرگی از سوی دولت در بخش صنعت خطه آذربایجان‌شرقی انجام نگرفته است که دلیل این امر از نظر کارشناسان عدم حضور وزرای ترک زبان پیگیر و پرقدرت در بدنه هیئت دولت است. پیگیری‌هایی که در دو سال گذشته و با حضور دکتر رضا رحمانی در راس وزارت صمت شاهد آن بودیم.
اکنون بعد از حدود هشت ماه از آخرین روزهای وزارت رحمانی، شاهد معطل ماندن پروژه‌هایی در سطح استان آذربایجان‌شرقی هستیم که هر یک به تنهایی می‌تواند موتور محرکه‌ای بر رونق گردش چرخ‌های صنعت در این منطقه باشد ضمن اینکه نباید از فرصت اشتغال‌زایی این طرح‌ها نیز غافل ماند.
تولید موتور و گیربکس در ایدم و چرخشگر
تقریبا ۱۰ روز مانده به برکناری رحمانی وی به همراه مدیرعامل ایران خودرو با حضور در تبریز از خط تولید موتورهای ملی سمند در شرکت ایدم و پروژه تولید گیربکس سمند در شرکت چرخشگر رونمایی کرده و مقرر شد که موتور و گیربکس‌های مورد نیاز سایت ایران خودرو تبریز فقط از شرکت ایدم و چرخشگر خریداری شود.
این توافق علاوه بر رونق این شرکت‌ها به رونق شرکت‌های قطعه‌ساز منطقه نیز کمک بسزایی داشت، البته مزیت مهم این طرح گام بزرگ برای تبدیل تبریز به عنوان قطب سوم خودروسازی ( تولید ۳۵ درصد قطعات مورد نیاز خودرو کشور در تبریز) کشور بود.
سال‌هاست شهرهای مختلفی بر سر این موضوع رقابت می‌کنند، رقابتی که با ورود رحمانی به ساختمان سمیه رنگ باخت و رقبا حساب کار دستشان آمد که باید با واقعیت جدیدی با نام قطب سوم خودروسازی در تبریز کنار بیایند. البته این حقیقت با اتکا به پیشینه درخشان صنعت خودرو در تبریز پر بیراه نیست و قطب سوم خودروسازی حق تبریز است. اما اکنون با برکناری رحمانی این توافق‌نامه هم گویا رنگ باخته و هنوز خبری از اجرایی شدن آن نیست.
تکمیل زنجیره تولید مس
آغاز سرمایه‌گذاری ۱۴ هزار میلیارد تومانی در ۱۷ طرح توسعه مس در آذربایجان‌شرقی، احداث فاز سوم تغلیظ مس در سونگون، احداث کارخانه تولید کاتد و احداث شهرک صنعتی تخصصی پایین‌دستی مس در ورزقان از جمله اقداماتی بود که رحمانی و تیم اجرایی وی در وزارتخانه با علم به اهمیت توسعه معادن به عنوان راهکار توسعه کشور انجام می‌دادند که بر اساس خبرهای رسیده متاسفانه بسیاری از این پروژه‌ها یا متوقف شده و یا به کندی پیش می‌رود.
در این رابطه استاندار آذربایجان شرقی محمدرضا پورمحمدی تصریح کرد: بخش عمده‌ای از مراحل تولید مس کاتدی، ذوب و پالایش را طی کرده‌ایم اما این همه ماجرا نیست. برای راه‌اندازی بقیه مراحل نیز کمر همت بسته‎ایم. به‌طوری که ۱۴ هزار میلیارد تومان سرمایه ‌گذاری برای راه‎اندازی مرحله سوم تولید کنستانتره، تغلیظ، ذوب و پالایش مس در شورای عالی معادن تصویب شده و از نمایندگان محترم و هیئت مدیره شرکت مس‌سونگون تقاضا داریم ما را در طی مراحل باقی مانده همراهی کنند.
تکمیل طرح تولید آلومینا از نفلین سینیت سراب
این طرح نزدیک به ۲۰ سال در پیچ و خم احداث و توقف طی مسیر کرده است، اما سال گذشته با ورود مستقیم ایمیدرو و تامین مالی پروژه عملا وارد فاز عملیاتی شد تا قرارگاه خاتم اجرا و تحویل دهد. در حالی که رحمانی هوشمندانه تامین مالی این پروژه را به ایمیدرو سپرد تا خللی در خصوص تامین مالی این پروژه پیش نیاید اما اکنون دوباره مانند طی سال‌های اخیر شاهد رکود این پروژه هستیم.
دست‌های پشت پرده‌ای که مانع اجرای نفلین سینیت سراب می‌شود!
محمدرضا پورمحمدی استاندار آذربایجان‌شرقی در گفت وگویی در مورد طرح تولید آلومینا از نفلین سینیت سراب اظهار داشت: این پروژه قبلا با ظرفیت تولید ۲۰۰ هزار تن مصوبه دولت را گرفته بود و حالا که به سه بخش ۷۰ هزار تنی فازبندی شده ماجرا طوری مطرح می‌شود که گویی می‌خواهیم از صفر شروع کنیم.
وی افزود: به نظر می‎رسد عده‎ معدودی که به دنبال منافع شخصی هستند، نمی‎خواهند نفلین سینیت عملیاتی شود و ادعا می‌کنند پروژه غیراقتصادی است. در حالی که شرایط کشور با گذشته فرق کرده و نفلین یک محصول استراتژیک است. این معدن پنج میلیارد تنی ظرفیت بی‌نظیری دارد که باید از آن استفاده کنیم.
راه‌اندازی کامل شهرک صنعتی تبریز- بعثت
شهرک صنعتی بعثت در دوران نمایندگی رحمانی و با پیگیری وی به عنوان بزرگترین شهرک صنعتی خاورمیانه کلنگ زنی شد ولی با کناره‌گیری‌اش از نمایندگی هر روز کوچکتر شد تا اینکه وی دوباره به عنوان وزیر صنعت در سفرش به تبریز این شهرک را بار دیگر با عنوان شهر صنعتی تبریز به تصویب رساند.
رحمانی تلاش می کرد این شهر صنعتی ۱۱ هزار هکتاری به عنوان هاب صادراتی منطقه فعالیت کند ولی با وجود اینکه سال گذشته جانی دوباره برای این پروژه آمده بود و اقدامات زیرساختی خوبی انجام شد اما امسال پیشرفت این پروژه تقریبا صفر بود.
واحد ذوب فولاد آذربایجان
شرکت فولاد آذربایجان که پس از گذشت سال‌ها نتوانسته بود سهم خود را به مانند فولاد مبارکه و فولاد خوزستان از طرح‌های توسعه‌ای بگیرد، سال ۹۷ و در سالی که رحمانی ردای وزارت بر تن کرد پروژه راکد مانده واحد ذوب خود را آغاز کرد، مجوز توسعه واحد احیای خود را گرفت و تا آغاز سال‌جاری نزدیک ۷۰ درصد پیشرفت داشت.
لیکن پس از رفتن رحمانی قصه رکود پروژه‌های صنعتی بر فولاد آذربایجان نیز تکرار شد و اکنون نیز آن پروژه مهم، ارزش آفرین و اشتغال‌زا برای منطقه همان ۷۰ درصد پیشرفت را دارد.
پیگیری‌های مستمر و گشوده شدن پای تبریزی‌ها به وزارت صمت که قدرت چانه‌زنی کارآفرینان آذربایجان را افزایش داده بود نیز از جمله مواردی بود که این قدرت چانه‌زنی هم به تقلیل می‌گراید.
در نهایت باید این نکته را جدی گرفت که آذربایجان شایسته توجه و توسعه است و پتانسیل‌های بالایی در این استان نهفته است اما زمانی که فردی برای دفاع از این داشته‌ها نباشد، پایان قصه همین می‌شود.